XARDÍN ABERTO A TODOS; PECHADO A MOITOS. O meu pequeno mundo non é público, é un espazo privado aberto en público. Ninguén che manda leelo; ninguén cho prohibe. AVISADO VAS.

xoves, 7 de marzo de 2013

Esvaríos de días varios

Esvarío, o que se di ou se fai saíndose do concertado. Esvaríos de días varios. Ceifa de imaxes atuntunadas, sen outra orde ou concertamento que aquel que vai xurdindo do anárquico amorear dun montouto de imaxes gardadas nalgún fondo fondal do disco duro. A como veñan. A como saian. A como sexa. De diante pra atrás e dun lado pra outro. De esquerda a dereita, de riba pra baixo. Unha brincadeira ceive e salvaxe. Sen orde, sen concerto, sen deus, sen patria e sen rei. Ao que tal. Esvaríos de días varios.

Velaí veñen, velaí van.

Un voutre voando pola Serra da Faladoira olla estrañado pra min. Que non andaba moi lonxe, medio agachado entre os toxos. No fondal, o calvario abrumador das andarabillas conforma a malfadada ruina da paisaxe destragada. Os logreiros negociantes. O maquiavelismo. As corruptas concesiós aos amiguiños. A podremia capitalista esbandallando a nosa Terra. O falsario  travestido de limpa enerxía verde. Moito morro. Moito. O deles. Moita prangana, moita; a nosa.


O tordo olla o mundo dende a outa alcándora dunha póla dun acibro callado de xardós. Está na casa, no noso pequeno tarreo. Por abaixo andará algún dos gatos do rueiro. Polos ceos poidera pasar a sombra de cinza dun falcón. O ollo atento. Sempre. A vida pendente do  fío dunha ollada. Sempre.



O estripeiro en flor primeira reloce co sol dos últimos días de inverno. Faladurías de primaveira na invernía. Luces albas. Espranzas. Un asomo de cor e calor. Unha ledicia de brancura adiantada. Un sorriso de flor agradecida alumbra as facianas de quen a mira: servidor na praia de Vilarrube, mentres deixa ir indo, vindo, pasar a vida.



Os biluricos de Ortigueira. Un deles. Na súas pedras do cais, agardando que baixe a marea. Pasando o inverno, refolgando e repousando. Abeirado do vento por baixo do petril do malecó. Agardando que baixe a marea, pra poder rebuscar miñoca nos amplos fondos limeiros da Ría de Ortigueira. Poidera ser por Cuiña, polo Cabalar, por Feás... por onde quixer. Ao subir a marea mandaranse as pedras do cais;  alí andaremos todos, a falar entre nós das cousas do mar e dos ceos; do ar que vai, do vento que vén.



Quen mirara nunca de fronte a unha chíscala? Todos, de vez en cando, sentimos seus ollos de aguia vella chantarse nos nosos como se chantan as gadoupas do loberno na pel do cerviño. Abríndonos en canal  a ialma pra remecer as dúbidas coas firmezas, as dores coas ledicias, as verdades cos enganos. Quen poidera nunca pillar esa ollada dereita, fixa, cravada e deixala pra sempre gardada nas enrugas da memoria?. Eu esa mañá de luces, nubes e brétemas brancas, tenteino. Non sei se souben ollar.


Baixa por Meira o Miño, maino e pouco. Acomódase ás reviravoltas lenes do Parque Municipal Río Barja. No limpo lisor da flor das súas augas os zapateiros xúntanse en asemblea de guérridos pra dirimir súas xeometrías incomprensibles. Por baixo da flor andan as troitas, pro parecera que unhas non saben dos outros, ou no queren saber, ou non gostan. Eu si gostei de acodarme as varandas das pontellas e ollar as augas: agora sombras, agora  ouros.



Campas longas da Chá, terras farturentas en hourizontes abertos, patria da branca ulmaria esa  noiva das campeiras, señora das praderías,  frescor dos agostos ferventes, cantiga de   candor callado alí onde o seu alto varal publique a verdade de neve do seu delicado rebentar de luz decidida, decidida a ser fermosa herba salvaxe indómita. A noiva das campeiras. Eu teño unha así no meu pequeno xardín imaxinado.



Orballiña dos ollos mollados, míuda folla das gotas do prebe pegañento, trampa das herbas caladas, baixas, coreñas e apartadas dos ollos altivos humanos, viciados de vicio, que non queren, que non saben, que non poden baixar á toneira da terra pra mirar teu engano de orballo, o teu brilante ardide de sobrevivencia. Alá eles, que nunca se abaixan da soberbia que os criou.



Na faz de delicadas flores brancas da umbela dunha cenoura brava esta mosca verde (unha femia de Chrysomia megacephala apoñería eu que de nada sei nada e de dípteros menos ca nada) repousa un intre na outa e azosa  atalaia nevarada, dos indovindos do seu trafego diario. Deixoume o galano da beleza metálica do seu relocir de luces verdes. Era unha mañá de vrao, ela i eu non andábamos lonxe da casa. Discurría a nosa vida polos camiños que rondan Cedeira. A miña aínda discurre hoxe. Da dela xa non sei nada.



Os blós non son pra o vrao, paréceme. Eu abalaba as horas da calor a sombra dun acibro, diante da vella maciñeira, indo e vindo dos acordos dunha soneca. Ao meu pé, repousando nas herbas, un libro e unha cámara. Nas máis outas pólas da maceira, pousou unha rula de fóra. Entresoños fíxenlle unha colección de fotos, con intención de construir unha lixeira entrada no bló. Alá, non sei moi ben en que furancho dixital, andan a vivir as imaxes o soño das causas perdidas. Só esta imaxe, a dunha ollada indiferente, deu en asomar por esta  fiestra. Os blós non son pra o vrao, paréceme.



Toda corola de flor é territorio de véla e asexo pra a araña cangrexa. Acubillada abaixo dos pétalos, agarda coa pacencia dun gato a que a súa vítima se achegue a pacer ou  repousar no tentador campo de pole. A do santo acaba de pillar a un himenóptero que a triplica en tamaño. Polo poder do veleno que leva, por iso. Eu andaba polo areeiro da Frouseira, devagariño, percurando orquídeas. Elas, a vivir a traxedia cotián da sobrevivencia. Ao pasar a vida pasa.



Tamén pola Frouseira apareceu repousando entre as herbas e os brións, que solidifican aos marouzós fósiles, esta delicada beleza parda e elegante, unha Erynnis tages. Pequerrechiña, coa discreta maxencia da humildade, sempre aleda o paseíño tropezar con ela e poder falarlle. Adoita deixarse querer coas azas abertas. Eu, cando ela se deixa, túmbome a carón e deixo pasar o tempo. Mentres ela queira. 



Este  picaxuncos é da Area Grande do Vicedo, na parroquia de San Román. Por alí andaba, polas ribeiras areosas do rego central. Eu non andaba as cunchas. Dende o paso de madeira repasaba a toneira do areeiro ulindo cos ollos as flores, esculcando os aires na percura dun pasar de  bolboretas,  remiraba as beiras querendo ver a miúda bichería,  reollaba a arboreda de salgueiros e biouteiros por se cantasen na ollada os paxaros...e alí nas beiras do rego apareceu  esta  carriza dos cuncos: relumbrou o peito ao sol, ollou pra min e marchou. Entreactos deixoume facerlle unha memoria. A que arriba vai.



Poidera ser de tantos espazos humidos, pro esta inflorescencia de  Mentha aquatica, e dos arredores da Poza do Río Magno, un rego pequeneiro non se pense, e dei en facerlle unhas fotos, mentres sen eu saber, unha porca brava, parada de pura sorpresa, fitábame polas costas, amilagrada do meu estraño quefacer fotográfico que me facía anicar polas areas pra mellor pillar unha perspectiva da flor. Erguinme, deime a volta, espantei de ver alí á porca, espantou ela do meu virar, ollámonos uns intres e ao mover a cámara pra facerlle os honores, brincou de lado, rosmou algo desagradable que non entendín e fuxiu a todo meter coma se vise ao demo. E ao mellor si. Son humano.


Un saltón, un besbello portulego. Rexistrado na Serra da Peneda, nas campas, naquela altura resecas, de Lamas de Mouro. Nen por aproximación dou coa especie. Pola pouca lonxitude das azas apoñería por unha ninfa no último estadío de desenvolvimento. Moi boa luz, peneirada, e mellores lembranzas: a de nos perder sen querer polos camiños resecos, esbrancuxados, de pedra de gra desfeita. Por alá seguiríamos, desendereitados, se non fose por unha manda de feros cans de Castro, de Castro Laboreiro naturalmente, que nos obrigaron a cambiar de rumo e tamén, sen querer, atopar o endereito verdadeiro.




Nas brancazuis pedras dos petourais glaciais dos Tres Bispos e Os Penedois, folga este rebezo encartado con habelencia entre as anfractosidades das innúmeras pedras. Era a patria ancariana, esa que sempre boto a faltar, era o vrao que esmorecía co agosto i era eu camiñando sen présa e con moitos folgares polos montes da Serra dos Ancares. Os rebezos sempre andan lonxe, pro esa mañá un pouco menos lonxe. Ben me lembro: deitado entre os varais resecos e as follas rechumidas das xancianas, o corpo deitado ao sol   e abrigado do vento, delonguei amodo o meu  ollar. Ben me lembro, abofé.


No mesmo camiño que sube aos Tres Bispos deixouse ver esta Erebia sp., a escura dos Ancares, que non se me esconde nunca e paréceme un santo e seña da serra. Voadora nas calores do vrao, inexistente ao noroeste do Noroeste, fago sempre festa ao mirala polas outuras montañesas do Leste. Confirmo daquela andar por Ancares e sen pretender sae da gorxa un berro de ledicia aturuxada que rebrinca nos cimbros, rebota nas abas, baixa aos vales e chímpase aos ceos. Ancares, estou de volta!!



Se podo doume en caer pola rasa cantábrica. De Rinlo a Tapia ten a miña memoria un fogar de fala enxebre. Alá paseo sen présa  seus camiños, longos, chairos, abertos ao mar e o vento, tan diferentes das escrequenadas penedías da miña terra, rompidas, súpetas, feras e destemidas. Nesas chairas costeiras teñen os peneireiros unha xeografía benefactora, de ventos que sosteñen o repenicar das súas azas, de paisaxes horizontais onde pasear lonxe a ollada escuiñadora de toda vida en movimento. Alá están máis afeitos ao pasar próximo da humanidade. Peneireiriños, ollar, ollar, que vén o vento e vaite levar.


Nas aínda moitas restrebas de mainzo forraxeiro que dan culturas aneiras nas chairas da rasa cantábrica, aparece un mundo de xentes migradoras que se pousan  entre as herbas criadoras e os canotos vellos das campeiras achairadas. Pitos da neve, chorlitos dourados, zarcetas, estorniños, parrulos, gaivotas e infinda paxareiría miuda aproveitan alí a herba fresca, os restos do grao, a bichería dos campos enxurrados ou simplemente repousan ou folgan agardando ventos mellores. Moitas, son moitas e variadas as xentes da rasa. Este outono andaba por alí este ganso, un pouco lonxe de máis, pra o meu gusto. Haberá mellor ocasión, si diolo quer.



Chega xuño e o borrón floral, fucsia luxuria, do Centranthus ruber rebenta nunha explosión de plena primaveira que anuncia a chegada das calores inevitables do verán que se abate. Cada ano máis esta herba gaña tarreos na bisbarra: as beiras e cunetas das carreteiras con preferencia a outras: parecería que lle prestasen ben  os vafos do hidrocarburo dos motores de combustión. Ou simplememte é unha oportunista capacitada pra medrare en terreos degradados, onde outras non poden, non saben, non queren ou non teñen a habilidade. Quen sabe?



Alá vai a despedida, miñas e meus. Ficade na compaña desta fermosa gaivota, portadora no seu branco froixel claro e lixeiro,  dunha mensaxe de calma e agradecemento por me seguir ate acó con tanta xenerosa paciencia: destemida das procelosas reviravoltas da miña sintaxe ortopédica tanto canto dos perigosos precipicios da miña iñorancia.

Mil gracias mil; quedade en paz.

A mandare.


Cabo Vilán dende Reira, 31 de decembro do 2012.



VIDEOSMÍNIMOSDONOROESTE TV

Coellos pola Arnosa, Vilalonga, Sanxenxo.





¡¡¡ Quen non está indignado, está corrupto !!!
Por hixiene democrática: a corrupción á ducha da prisión. 
Por unha Constitución, federal, social, laica, republicana e dixital:
¡¡¡ CORTES  CONSTITUINTES !!!


8 comentarios:

  1. Estaba eu a facer un comentario sobre a palabra "gadoupas" pero a miña torpeza fixo que quedara todo na rede virtual. Se chega logo, simplemente engadir que debemos agradacer a Rafa o inmenso traballo a prol da língua que seguramente moitos e moitas non aprecian na súa xusta medida. Pero os que somos amantes da palabra (Curt é meu mestre, qué lle vou facer?)sabemos valorar.
    Algún compañeiro de traballo procedente de terras de Viveiro emprega habitualmente a palabra "gadoupa". Sen embargo, na miña entrada sobre a águia pescadora, eu preferín poñer a máis normativa "pouta". Agora véxoa con certo rencor (eu son rebelde con causa)e escollería a de "gadoupa".
    Grazas, Rafa. Algúns sabemos apreciar o inmenso traballo que fas a prol da nosa língua.A visita a "Ao noroeste" conleva sempre unha pequena recompensa na forma dun enriquecimento léxico para aqueles e aquelas que pretendemos conservar a lingua dos nosos pais e nais.
    Unha aperta
    PD; por certo, ao parecer vou recuperar a guía de prantas de Galiza. Unha oportunidade para practicar co macro e para aprender de botánica, que boa falta me fai,

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Obrigado por tanto Xabi.

      Lamentablemente o outro comentario do que falas, e que debería ser ben sustancioso, non chegou. Chegou este que se agradece.

      O galego é lingua vella e de farturas. Pouta e gadoupa na miña opinión non se exclúen a unha a outra, nen me parece a min que uhna sexa máis normativa ca outra; ao contrario poden ser perfectamente complementarias. Ambas as dúas no que eu poiden aprender e recoller no D.de D. son perfectamente válidas e moi documentads de antigo. Sen ser eu lingüista parece que ambas levan a presencia do radical puga ("púa" en castelá) que dá temén poutega pra chamar aos hypocistus. Maria do CArmen Ríos Panisse que ten feito algúns traballos clásicos sobre nomenclatura naturalista en lingua galega, define pouta coma "Pie de ave del tipo de las rapaces" Habitualmente eu escribo gadoupa, por ser palabra diaria da miña infancia (realmente ghadoupa)e pouta é un termo alleo que aprendín serodiamente e vía lecturas. Penso, seguindo a Ríos Panisse, que con estas dúas verbas (e tamén poutaña, non se nos esqueza) estamos diante da posibilidade de poder matizar e facer precisiós lingüísticas das que outras linguas carecen: hei de elexir pouta pra me referir "Pie de ave del tipo de las rapaces", pra aguia peixeira daquela sería perfecta, e gadoupa pra as dos felinos. E aínda nos quedaría poutaña, pra cando quixésemos expresar unha pouta que araña, verbo a dos cánidos marcando rastros.
      Alédame a recuperación da Guía... a ver se lle damos uso conxunto nalgunha saída polo monte. Esta fin quero ir ao Tambre a mirar os Narcissus cyclamineus, que por acó non se deixan ver.

      UNha aperta Xabi.

      Eliminar
  2. Vaia fotones!!! Probablemente non sexa a mellor pero encantoume ese primeirísimo plano da chíscala!
    e todas traen airiños de primavera, hai que ir desempolvando as botas...

    Apertas Calel!


    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Que ledicia saber de ti, Elisa...espero que todo vaia moi ben e que nos poidamos ver a non tardar. Obrigado polas loubas...eu non sei con cal me quedaría pro á imaxe da Erynnis tages téñolle un cariño propio.

      Eu xa teño as botas engrasadas, mañá se todo vai ben, vou ao Tambre por ver de mirar co Narcissus cyclamineus, que me falta por coñecer.

      Xa sabes onde estou, dade un chamado e deixádevos caer por acolá.

      Apertiñas.

      Eliminar
  3. Estiven revisando o meu catálogo e eu teño unhas fotos do Narcissus cyclamineus de hai un par de anos en Pontecaldelas, na contorna do río Verdugo... quédache máis lonxe que o Tambre pero igual che cadra nalgunha excursión ;)

    Apertas, e si, a ver se nos vemos!

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Obrigado pro a ver se teño sorte e as miro hoxe polo Tambre.

      ...e si a ver se os vemos!

      Apertas

      Eliminar
  4. Pedazo de fotos kalel....... segues coa canon 36x? son realmente impresionantes. Espero verte pronto, na primavera xa toca a subida anual á Capelada

    ResponderEliminar
    Respostas
    1. Opa Arena, Pico... que ledicia! Obrigado meu...si, todas estas fotos son da 35x, cámara que xa ten dúas evolucións e agora acada 50x...pra fotografía de afeccionado rural é moi azosa.

      Chama con antelación suficiente, fai favor, pra poder ordenar as cousas por acolá.

      Que tal deixardes a bici un día e dar unha camiñada?

      Apertiñas, bicos a Queen.

      Eliminar