De paso...

 Imos con moita frecuencia  visitar as veciñas e moi queridas localidades de Cariño e Ortigueira. O agarimo con que nos acollen os moitos amigos que por alá temos, dános sempre a inxirada suficiente para vencer a preguiza que o nordeste nos impón. Alá transcorren, apousados ao agarimo dunha baranda, no abeiro dunha conversa de risas formentada por escumas de birra,  lediciosos intres de amizade e folganza.

 E de paso...botámoslle un ollo á Plaia da Concha e as augas do porto, ou aos fondos lamaceiros do esteiro do Río Mera ou aos da Ría de Ladrido que sempre, sempre, teñen algo que amosar: xenerosidades pixís e vilanchas pra  con este discalzo. Que así sexa por moitos anos.

E de paso, de paso postnupcial, andan arestora pola ría as aves e os paxariños nosos de cada outono, de volta das súas matrias de aniñamento no alto Norde e na percura das súas patrias de invernada no fondo Sur.

Todos os paxareiros  din, e eu non o dubido, que a plaia de Cariño e a Ría de Ortigueira son  das mellores zonas ibéricas para a observación do paso, pre e post nupcial, das xentes de pruma e froixel.

Demostrousenos unha vez máis estes días, cando á caída da tarde, poidemos ollar con total tranquilidade e con toda a calma e a proximidade que sempre se desexan, a unhas cantas especies de  aves do limo: pildoriñas variadas trafegando con ansia polas xebras da plaia da Concha, unha parella de serruchiños repousando na beira e a centos de mazaricos e gavitas, acompañados dunha ducia de gueivotos, algúns chorlitos, dúas garciñas e un culleireiro, no Cabalar, repousando calmos mentres a marea, que se viña pra riba, non anagou a lingoa areosa na que tanto gostan folgar.

Olládeas, se queredes.

Estas pildoriñas, píllaras polo libro, Charadrius hiaticula polo científico, andaban nun grupo dunhas trece ou catorce, case todas elas noviñas, non sendo dúas adultas recoñecibles  polas patas e o peteiro marelo laranxado. Andaban moi tranquiliñas e acomodadas.

Máis numerosas e rebuliceiras, indo e vindo, sen dárense folganza, esfuracando con ansia as areas da plaia -seconoce que había fame-, andaban as pildoriñas craras, Calidris alba, a ambos os dous lados do inútil espigón que rompe, coa mesma frialdade coa que se disecciona un corazón, en dous areeiros divorciados á linda plaia cariñesa das areas vermellas. Moita xente  non quixera morrer sen ver á súa querida plaia volver a ser o que sempre foi: un fermoso e único areal trazado coa finura dunha líña de berberechiña por unha Natureza sabedora, benfeitora das mellores plaias. Así mo expresaron e así se publica. Que sexa o que eles queiran.

Había tamén catro ou cinco pildoriñas douradas, Calidris ferruginea, que se tomaban a vida con máis calma e repouso, afundindo os seus recurvadiños peteiros de mazariquiño por entre os feixes de xebras arrumbados polas vivas mareas lagarteiras. A luz non valía un peso, o fotógrafo nen un patacón.

E andaba tamén por alí un bo número, ao mellor cerca dunha ducia, de revirapedras, Arenaria interpres, revirando as xebras mor das impulsivas turradas de testa que lle daban ás pilas de arrumbo, con empurrós impetuosos de frente e peteiro, que afundían na xebra para soerguela aos poucos e en círculo, por veren se por debaixo dela había algo que acomodar no papo. Cada unha delas remataba a faena cando xa revirara todas as xebras do seu redor. Marchaba da furada que fixera... e a empezar un pouco máis alá. E así todas elas. A xebrada da plaia parecía un campo de minas estouradas. Ao mellor no video compréndese mellor. ¿Vin revirapedras? Vin reviraxebras. Abofé.

E algo máis ao lonxe, confundidos xa co luscofusco, fixéronme reparar en "dúas linduras de cabeciña negra". Dous xuvenís, parécenme, de Sterna albifrons, dous serruchiños de toda a vida para os de Cedeira, carranpinciños para os de Cariño, e andoriñas do mar en tantos outros. María do Carme Panisse, recolleu unha interesante xeira de nomes para denominar ao xénero sterna todo ao longo da costa galega. Disfrutádeos: anduriña do mar, cachizo, carrán, carrapín, carrau, carricoche, carrín, casildita, curricurrán, currí, pirrí, quilí-quilí, quirlán, quirrán, quirrín, raquín, carrizo, carriza, carlitos, carrula, carrulo, currito, chirlante, chirlero, chirlo, churlí, churrique, churrito, churrete, gholosa, mascateira, picapeixe, serrucho, mallón e aínda lavandeira maruñeira. Un poema, un recitado de onomatopeias sonoras inspirado no ruxe-ruxe agre da gorxa do  curricurrán. 
Gracias, Galizia, polo galego.

E pola Punta do Cabalar andaban, nun outro serán seguinte, un grande lote, cerca de catro centos, de mazaricos, N. Phaeops e N. Arquata,  unha boa bandada, cento e medio e algo máis, de gavitas, Haematopus ostralegus,  dúas ou tres ducias de gueivotas entre craras e escuras, doce ou trece gueivotos, Larus Marinus, algunhas pildoriñas, dúas garciñas, chorlitos, algún bilurico e un culleireiro Platalea leucorodia: un espectáculo nas meniñas dos ollos.

Intres lediciosos e de aprendizaxe: o da dureza e perigosidade que para estas valentes xentes de pruma e froixel, cidadáns dun mundo sen fronteiras nen pasaportes, comporta o tránsito dende os  territorios de cría ás terras de repouso: esmorrendo, coas tripas de fóra por que algo o esmagara, unha noviña de pildoriña, non sei se de Calidris alpina, daba as últimas boqueadas agoniando entre as pedras grisas e as  areas vermellas da  plaia da Concha.

A vida, ese tránsito, ese paso, que  as veces pasa tan decamiño.

Agradecendo coma sempre a fidelidade demostrada a esta ventá naturalista, quixera alixeirar, se fose posible, o grolo amargo e duro desta imaxe última co galano dunha sesión continúa de dúas sinxelas peliculiñas, que non poden ser máis ca un pequeno petisco,  do paso  da xente de augaire polos eidos do noroeste do Noroeste, alonxados de todo, non sendo da compasiva beleza.

Mil gracias mil, miñas e meus, que unha brisa de vida vos quente a cariña.

A mandare.

VideosMínimosdoNoroeste

Repousando no Cabalar, Ría de Ortigueira.

De paso... pola Praia da Concha, de Cariño.

(Non sendo case nunca posible, e ao mellor tampouco desexable, a felicidade completa, a ausencia de claridade dun luscofusco nubeirado, impideunos, como xa arestora sabedes, poder facer algunha foto decente. Por fortuna o video, automaticamente, traballa moito mellor que servidor o fai manualmente e poiden daquela gravar unha boa minutada de peliculiñas, non indecentes, das que estas montaxes videomínimos non dan boa  fe. Desculpas, prego).