Dende o meu pequeno mundo (I)

O meu pequeno mundo é un cachiño de terra mal feito, desaxirado, onde deixo medrar as herbas e as plantas ao tuntún e no que, cos anos, fóronse axuntando especies diversas, unhas resgatadas das gabias, ou das pistas que se ían alcatranar, outras chegadas ventureiras, saberá Deus cómo e porqué, algunha ca outra sementada por min e algunha ca outra regalada por algún amigo. No meu pequeno mundo parecen estar, parécemo a min, a gusto e felices; falo  polo ben que medran e o vizosas que se lles ve. Verdade é que non as dopo con abonos artificiais, se non coas follas que caen, ou, de vez en cando, coas herbas que sego: que sego coa fouciña, que a ruidosa maquinaria moderna non ten dereito de roce co meu pequeno mundo: chégame ben a incesante matraca mecánica do vecindario, prósimo e lonxano, que, cada ano máis, converte o seu horroroso runtruntrún na banda sonora do noroeste do Noroeste ese universo arredado onde se atopa o meu pequeno mundo. 

No meu pequeno mundo hai moitas dalias, brancas e encarnadas, que me regalara meu benquerido amigo Pita de Moeche; dous acibros que cargan de xardós todos os anos  e cos que, tordos, merlos e papuxas fan  a súa particular festa gastronómica de inverno, ao fin galegos eles tamén; un esvedro, rico en flores, pobre en morodos; un loureiro e medio; un cinamomo; un limoeiro xeneroso e unha laranxeira desencastada; un palmito que se fixo palmazo; roseiras afeito; unha buganvilla que ferve de flores vermellas; hortensias; fresas e careixós; algúns felgos que trouxera dun monte que fora meu e algúns xeranios que merquei na cooperativa do Val. Asoléanse alguns ca outros arbustiños exóticos de flores grandes e rechamantes, que naceron por ventura, e eu deixo que medren, pra ledicia dos ollos e aproveito dalgunha ca outra bichería: a velutina, por exemplo. Baixo da ventá do escusado e ao lado da porta da cociña, baixo das rosas vermellas que suben polo canalón da baixante, medran lirios nazarenos que nos regalara un matrimonio de Baltar, aló no fondo de Ourense, co Larouco por testemuña.

Nace pirixel cando quere e por onde quere, e teño unha silveira mansa que calla en flores e froitos, (moi lindas elas, pouco sabedores eles) e este ano unha cabaceira de follas inmensas deu en medrar desaforada pola tona do campo, aledando o verdor do tarreo coa forza asafranada das súas  flores xenerosas.  Hai tamén unha menta boa que merquei este día no feirón por ver de arumar os aires co seu recendo e medra ao lado dunha herba abelleira, melisa pra os que falan elegante, e dunha manzanilla de olor; e aínda non moi lonxe dun único pé de xirasol, fillo dalgunha das pebidas coas que aledo as horas dos paxariños que visitan o meu pequeno mundo: monxas, pimpís, gorriós, papuxos, merlos e aínda pegas e corvexas as que, precavidas, baixan a deshoras, cando non hai humanos á vista en cen millas á redor.

Tanta abundancia de verde diverso, tanta ausencia de sustancias químicas, tanto olor de flor santa, tanta folla e ramallada en descomposición convirtíu ao meu pequeno tarreo, (pra ledicia e esparcemento do espíritu, e espanto dos visitantes moi ocasionais), nun hotel con cen mil estrelas  pra  bichería, miúda e non tan miúda: que sacabeiras, escánceres e lagartixas déixanse ver cada ano; boa verdade é que nunca moi abondosamente. Algún ano ca outro aparece algunha  cobra de colar marelo e daquela o terror, o medo, e unha especie de sarpullido nervoso, anaga a intelixencia dos veciños que non quixeran máis ca esmagala co peso da  lei universal galega de toda cobra sere víbora... e non se fale máis por se ascaso.

Ratiños e teupas poucas se ven, que os gatos do rueiro son moi traballadores. Aínda así, de vez en cando, algun musgaño ou algún furón poden  sentirse, máis que verse, coma unha avisión turba entre a verdosía do tarreo. Non me queixo, no monte véxoios menos.

 

Como menos  vexo ao gavián, quen atento a abundancia de paxarada, escóndese entre a ramallada das árbores e xurde inesperado da escuridade, zoupándose contra calquer paxarico, de prefrencia noviños inexpertos, e, se fallare, póusase uns intres no tellado da Palleira do Cura, olla pra min e lisca de contado ao encontrarse cos meus ollos. Se caza, marcha a outras hortas a petiscar na ganancia. Daquela, a paxarada do  meu pequeno mundo, aterrorizada, fuxe e un silenzo mesto, lurdo, ocupa pesadamente e durante horas o aire que intres antes era lizgairo e lixeiro, esponxado polas voces ledas de papuxos e paporroibos e o rebulir balbordante das greadas de gorriós, que cada día, tamén eles, son menos.

Nos ceos do meu pequeno mundo, algúns días azuis e limpos, agora, no vrao, pasan incesantes e inagotables os cirrios, que non deixan de vir cada ano. Polo que se ve aínda revoa a bichería suficiente pra mantelos. O buxato pasa con frecuencia, o falcón con puntualidade anual e o miñato queimado cando lle parece ben que adoita ser algún ano ca outro. Os voutres pesia a andar cada ano vraneando pola Capelada déixanse ver moi ao raro. E por veces as gaivotas, se papoias máis, enchen os ceos do meu pequeno mundo coas súas  voltas e reviravoltas na percura da bichería azada que, en datas contadas e inesperadas, eclosiona por centos ou centomiles e só podo saber dela polo festival de danzas cazadoras que celebran as gaivotas da plaia por riba do meu mundo onde este aprendiz de todo sobrevive arredado.

Hai veces en que no meu pouco tarreo aparecen sorpresas gratas e ao mellor perigosas: digo, medran e florean Papaver somniferum e Cannabis deixa-a-ver, as plantas do opio e a marigüana enténdaseme. Non as semento, que podería, se non que aparecen soas, coma o que non quere a cousa. As canas de canabo, deben vir dos cañamós que lles boto aos paxariños e que estes espalean polo tarreo; a adormideira vaia vostede a saber, señor garda! Verdade é que hai anos, moitos máis de dez, aparecían puntualmente cada ano semilladas unhas coas outras dende unha vella plantación de xardiñeiría que meu pai, moi afeccionado, mercara  por correo. Eu a todas as deixo medrar, florear e sementar.

O meu pequeno mundo non ten céspede, ten herbas. Herbas a Dios dar.  Gramíneas diversas, plantagos, trebos, margaridiñas, crepis... un mundo de seu que cada ano regala algunha ca outra inesperada novidade. Esta primaveira por exemplo, a novidade foron as Anagallis arvensis, a pequena linda e encarnada muruxe -a pimpinela escarlata do clásico- que medrou en abundancia no espazo remecido da beira, aproveitando que as dalias tardan en xurdir mentres non sintan que coa caloriña chega o vrao. E pra máis deron en sair moitas delas cun raro color granado, entremedias do vermello claro e o azulón, as dúas cores clásicas  desta pequerrecha e fermosísima flor.

As bolboretas, máis dende que ordenei facer o muro baixo que me protexe do nordés, visitan o meu pequeno mundo; chuchan nalgunha ca outra flor, ou nos minerais do chan, e decamiño seguen o seu voar laboral cara as hortas dos veciños e os agros prósimos, hoxe deixados, e nos que xa ninguén sementa nada. De todas elas a que se fixo  residente é o pequeno licénido Cacyreus marshalli, a meniña dos xeranios, unha bolboreta de fóra que se espandiu nas nosas latitudes a canda a introdución de pés  chegados de viveiros exóticos. Pan noso de cada día.

Acó, neste mínimo espazo verde que tanto me costa abandoar paso as horas da miña vida afundíndome no adentro do universo diminuto que me rodea. O tempo descende comigo, lene e calmo, ate o adentro das flores onde chucha un bichiño que non sei quen é, ou pasea comigo  pola faciana das follas  onde repousa unha mosquiña desapercibida ou fan os deberes reproductivos outras dúas e aínda me acobilla, si con sol si con sombra, cando me deito ao carón das herbas pra ollar unha ninfa de chincha, verde e negra, que se arrandea pendurada da flor branca dunha muruxa mínima. 

O meu tempo, a miña vida, o meu pequeno mundo. 

Todo é un. 

A mandare.

PAZ  E  PALABRAS

(Este texto, escrito hai ben de tempo, non se corresponde exactamente co principio doutro texto non moi longo que  chamei No meu pequeno mundo e que algúns amigos coñecen e posúen dende hai anos; as diferenzas non serán tampouco moitas ou cando menos non serán tantas coma os parecidos. Quixera que este texto me servira de resposta a unha pregunta que ultimamente todos están de acordo en facerme nada máis verme: pero... onde andas metido?)